Reviews H

Helmet of Gnats – Helmet of Gnats (2004)

Label: Ambient Records
Officiële Site: www.helmetofgnats.com
Duur: 52:53
Recensent: JoJo
Waardering: @ @ @ (uit max. 5 JoJo's)

De leden van mijn ‘ingroup’ spraken vroeger onderling liefdevol maar assertief over ‘Pipo-muziek’ als het draaide om jazzrock en haar belendende percelen. De muziek van The Mahavishnu Orchestra, Brand X of de latere Soft Machine werd als vanzelf geassocieerd met onze nationale clown. De preciese reden weet ik niet meer maar het had in ieder geval te maken met de drukke en snelle manier van musiceren. “Sapperdeflap wat een gitaarsolo”, was steevast het commentaar. Of “De compositie is niet veel, maar wat kunnen die jongens spelen”. Het etiket ‘Pipo-muziek’ kwam als vanzelf weer boven water na beluistering van het debuutalbum, dat eigenlijk geen debuutalbum is, van Helmet of Gnats.
Helmet of Gnats speelt volledig instrumentale jazzrock met een symfonische toets. Dat doen zij al een jaar of vijfentwintig in wisselende bezettingen en hun eigenlijke debuut op CD vond plaats in 1996, hoewel zij toen nog ‘A Helmet of Gnats’ heetten. Referenties met ‘hedendaagse’ bands zijn Happy the Man, Sphere3 en Niacin maar dan in een beduidend relaxtere versie. Het geluid wordt gedomineerd door de gitaren van Chris Fox en de toetsen van Matt Bocchino, wiens orgel goed vet klinkt. Het geheel staat op een solide basis met hoekige ritmes.
Het titelloze album draait lekker weg en ondanks het feit dat het soms wat dringen is onder de laser – de ene solo wordt met de andere aangestoken – heb ik toch een aantal malen het gevoel gehad ongemerkt bij de eindstreep te arriveren. En daar ligt dan ook het kritiekpunt. Technische vaardigheid en een goed ontwikkelde ‘Pipo-competentie’ worden gepaard aan compositorische eenvormigheid en vlakheid. Boven het maaiveld steken uit ‘Almost Babylon’ en ‘Chimps in Space’. Eerstgenoemde doet denken aan de eerste solo-abums van Bill Bruford en kent een mooi melodisch ‘refrein’ en een lekkere hammondsolo. Laatstgenoemde duurt dertien minuten en biedt, alleen al door de lengte en ‘breaks’, gelukkig meer afwisseling in melodische lijnen en solo’s en houdt daardoor de aandacht beter gevangen dan de rest van het album. Het werkstuk ligt hier overigens voor mij in een SACD-uitvoering – voor de echte liefhebber – en is getooid in een intrigerende digi-pack. Ik ben er namelijk nog steeds niet achter wat het voorwerp op de hoes voorstelt en dat bevalt mij wel.
Resumerend heb ik hier te maken met een aangenaam album waarop knap gespeeld wordt – Mammaloe zou trots op ze zijn – maar dat de diepgang en gelaagdheid van genoemde referentiebands grotendeels mist. De muziek van Helmet of Gnats zal daarmee dreigen onder te gaan in de steeds maar uitdijende zee die ‘Het Meer van Hetzelfde’ heet en waar op de bodem de Waterlanders leven.
JoJo (03-2006)

Bezetting:
Matt Bocchino - keyboards
Mark Conese - drums, percussion
Chris Fox - electric and acoustic guitars
Wayne Zito - (fretless) bass

Discografie:
A Helmet of Gnats (1996; Out of Print)
Helmet of Gnats (2004)