Reviews T

Tiles - Fence the Clear (1997)

Label: Inside Out Music
Bandsite: Tiles
Duur: 57:42
Recensent: JoJo
Waardering: @ @ @ @ (uit max. 5 JoJo's)

De superlatieven voor de progressieve rockband Tiles zijn immens. Ian Anderson van Jethro Tull noemt hen "...one of the brighter hopes for the musical millennium". En Mike Portnoy van Dream Theater stelt over 'Presents of Mind', hun meest recente werkstuk, "It's the CD I've been waiting for Rush to make in recent years". Zijn deze loftuitingen terecht of wordt de lat te hoog gelegd voor deze band uit Detroit? Ik zal proberen een voorlopig antwoord te geven aan de hand van hun vorige studio-album 'Fence the Clear' uit alweer 1997.
Toen ik dit album de eerste malen beluisterde was ik enigszins teleurgesteld omdat ik niet los kon komen van de gedachte dat ik naar een tweede Rush zat te luisteren. Niet zozeer door de zang, want de stem van de prima zanger Paul Rarick heeft een andere aanzet en beweegt zich op een andere toonhoogte dan die van Geddy Lee. De overeenkomst met Rush zit met name in de synergie tussen de gitaar en de ritmesectie: hoekige ritmes met die typische breaks waar de gitaar in meegaat – of andersom desgewenst – soms gelardeerd met begeleidende accenten van de keyboards. Een werkwijze die Rush ook bijna altijd volgt. Samenwerking met de Rush-producer/engineer Terry Brown doopte vervolgens ook het geluid van deze schijf in een Rush-saus. Maar gaandeweg is het mij gelukt om op 'Fence the Clear' de Tiles-eigen elementen te vinden.
Bij het doorgronden van een album let ik meestal pas in tweede of latere instantie op de teksten. Primair staat voor mij de muziek. Hoewel dat ook hier gold, vielen de teksten van Chris Herin mij snel op. De wijze waarop zij de mens in deze complexe maatschappij centraal stellen, spreekt mij zeer aan. Zonder nu direct Tiles neer te zetten als een maatschappijkritische band, blijkt wel dat zij verder kijken dan hun neus lang is en zich niet uitsluitend verlaten op de meer filosofisch en mythologisch getinte teksten zoals die gewoon zijn in het progressieve en symfonische muzieksegment. "Politicians voting for bureaucracy, with no regard for you or me", een zin uit de track 'Beneath the Surface', is mij dan ook uit het hart gegrepen en doet kond van een blijkbaar universele frustratie. Het beeld dat de gewone burgers slechts de stukken en dan met name de pionnen op het schaakbord van de macht zijn, is dan ook een veelgebruikte en rake metafoor in de teksten van Tiles.
De composities op 'Fence the Clear' zijn allen sterk te noemen. Goede melodieën, krachtig en technisch hoogstaand spel waarin het samenspel belangrijker blijkt dan de individuele solo's want die zijn hier op één hand te tellen. Een aantal tracks springt in het oog. Zo is daar 'Cactus Valley'. Een prachtig nummer met een intro waarbij je je in de zinderende hitte van de vallei waant. De meer hard rock georiënteerde en gezongen passages in dit nummer worden smaakvol afgewisseld met onverwachte breaks en vreemde instrumentale wendingen. 'The Wading Pool' vormt een indrukwekkend rustpunt op 'Fence the Clear'. De akoestische gitaar van Chris Herin speelt een voorname en subtiele rol en de sterke zang van Rarick roept herinneringen op aan David Byron van Uriah Heep. 'Changing the Guard' begint zeer symfonisch met mandolineklanken en mooie ondersteunende arrangementen van de synthesizers. Het refrein is sterk en kent meerdere lagen. Niet gemakkelijk om te zingen maar Rarick redt zich met verve. Absoluut hoogtepunt is het afsluitende en bijna 15 minuten durende 'Checkerboards'. Tiles leeft zich hier volledig uit en laat alles aan bod komen: hard rock, symfonische passages, complexe ritmes en breaks. En refererend aan een eerdere opmerking over de burgers als pionnen op het schaakbord, sluit men af met de dramatische tekst 'We don't know we're losing. Euphoric we're choosing, falling of the checkerboard'. Geen optimistisch perspectief voor de mens. Laat mij in die prognose dan maar en desnoods een simpel pionnetje blijven.
Na aanvankelijke twijfel gezien de Rush-associatie, heeft Tiles mij na verloop van tijd weten te overtuigen. Men bezit teveel eigenheid om ze te etiketteren als de zoveelste Rush-imitatie. Het zijn met name de diepgang in de teksten en de complexiteit van de composities die Tiles op basis van 'Fence the Clear' voorlopig een eigen plaats geven in de progressieve rock. De definitieve positionering zal ik op een later moment geven na beluistering van hun nieuwste werk. Tot dan vermaak ik mij zeer met dit in een prachtige hoes gestoken album.
JoJo (1-2004)

Bezetting:
Mark Evans - drums, percussion
Chris Herin - electric and acoustic guitars, mandolin, keyboards
Paul Rarick - lead and backing vocals
Jeff Whittle - bass guitar

Discografie:
Tiles (1994)
Fence the Clear (1997)
Presents of Mind (1999)
Presence in Europe (1999)
Board Tape-Live Bootleg Collection (2000)